Obowiązkowa dematerializacja akcji coraz bliżej

3 września 2020 r.

Przypominamy o obligatoryjnej procedurze dematerializacji akcji, w tym o zbliżających się terminach. Na mocy tak zwanej spec-ustawy COVID-owej część terminów przewidziana w nowelizacji Kodeksu spółek handlowych z sierpnia 2019 r. uległa przesunięciu, ale zbliżają się one wielkimi krokami.

Dla przypomnienia, w telegraficznym skrócie, dematerializacja akcji polega na zastąpieniu dokumentu akcji zapisem w elektronicznym rejestrze prowadzonym dla spółki akcyjnej lub i komandytowo-akcyjnej. Jej skutkiem będzie utrata mocy prawnej dokumentu akcji jako papieru wartościowego. Tym samym dokument akcji przestanie stanowić tytuł do wykonywania praw udziałowych i korporacyjnych akcjonariusza, takich jak prawo głosu na walnym zgromadzeniu czy prawo do dywidendy. Zachowa on moc dowodową jedynie przez okres 5 lat i tylko w zakresie wykazania przez akcjonariusza, że przysługują mu prawa udziałowe i tym samym roszczenie o wpis do elektronicznego rejestru akcjonariuszy.

Przepisy o obowiązkowej dematerializacji wejdą w życie co do zasady 1 marca 2021 r. Od tego dnia, akcje spółek niepublicznych podlegają obowiązkowej rejestracji w rejestrach akcjonariuszy prowadzonych przez domy maklerskie, banki prowadzące działalność maklerską, banki powiernicze, zagraniczne firmy inwestycyjne i zagraniczne osoby prawne prowadzące działalność maklerską na terytorium RP, a także przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. Zgodnie z nowym art. 3281 §5 Kodeksu spółek handlowych, wybór podmiotu prowadzącego rejestr akcjonariuszy wymaga uchwały walnego zgromadzenia, a przy zawiązaniu spółki wyboru dokonują założyciele. Niezwłocznie po wyborze podmiotu prowadzącego rejestr akcjonariuszy, dana spółka jest zobowiązana do zawarcia umowy z tym podmiotem (art. 328 2 §1 Kodeksu spółek handlowych). Na spółce będzie ciążyć także obowiązek pięciokrotnego (nie częściej niż co dwa tygodnie i nie rzadziej niż raz w miesiącu) wezwania akcjonariuszy do złożenia w spółce akcji w formie dokumentu.

Wprawdzie do 1 marca przyszłego roku pozostało jeszcze trochę czasu, ale spółki akcyjne i komandytowo-akcyjne muszą wcześniej wykonać szereg obowiązków w celu dostosowania się do nowego stanu prawnego. Aktualnie obowiązujący harmonogram przedstawia się następująco:

30 września 2020 r.

–            wybór i zawarcie umowy z podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy;

–            skierowanie pierwszego wezwania spółki do akcjonariuszy celem złożenia dokumentów akcji w spółce.

30 stycznia 2021 r. skierowanie ostatniego wezwania spółki do akcjonariuszy celem złożenia dokumentów akcji w spółce.
1 marca 2021 r. utrata mocy obowiązującej akcji w formie dokumentu, przy zachowaniu jego mocy dowodowej.